OBSESİF – KOMPULSİF BOZUKLUK
Obsesif – Kompulsif bozukluk (OKB) en basit tabirle takıntılı düşüncelerdir. Herhangi bir günde arabanızla iş yerinize giderken bir korna sesi duyduğunuzu düşünelim. Böyle bir durumda aklınıza bir kazaya sebebiyet verip vermediğiniz gelir ve bunu araştırmaya başlarsınız. İçinizde duyduğunuz korna sesinin sizin kaza yapıp yapmadığınızla ilgili olup olmadığını, yaptıysanız hangi sokakta veya caddede korna sesi duyduysanız o yola tekrardan gidip kaza olup olmadığını kontrol etme gereği duyarsınız. En sonunda kaza yapma kaygısından dolayı işlek caddelerden ve trafikten tamamen uzaklaşmaya başlarsınız.
Obsesif kompulsif bozukluk zorlayıcı belirtilerinden dolayı bireyin hayat kalitesini önemli ölçüde bozmaktadır. Başlangıç yaşı genellikle 15-25 olmaktadır.
Obsesyonları; yineleyici tarzdaki düşünceler, genel olarak dini, cinsel, simetri, biriktirme, somatik obsesyonlar olarak sınıflandırabiliriz. Kompulsiyonları ise; obsesyonları rahatlatmak amacıyla, tekrarlayan davranışlar başkalarından teyit almaya yönelik, tekrarlayıcı davranışlar ve sayma kompulsiyonları olarak belirtmemiz mümkündür.
Çocuk ve ergenlerde Obsesif – Kompulsif Bozukluklara göz atacak olursak çocuklar, obsesyon ve kompulsiyonların aşırı ve anlamsız olduğunun farkında olamayabiliyorlar. OKB olan çocukların davranışları ile olmayan çocukların davranışları farklıdır. Çocukluk çağında ritüelli oyunlar normaldir, sosyalleşmeyi artırır ancak OKB'si olan çocuklarda davranışları işlev bozukluğu yaratmaktadır.
DİSOSİYATİF BOZUKLUKLAR
Disosiyasyon, beynimizdeki düşünce, duygu, davranış ve kimliğin ayrışmasıdır. Disosiyasyon bozuklukları; disosiyatif kimlik bozukluğu, disosiyatif amnezi ve depersonalizasyon gibi rahatsızlıkları içermektedir.
Disosiyatif Kimlik Bozukluğu
Disosiyatif kimlik bozukluğunda birey, birbirinden farklı iki kimlik örüntüsü sergiler. Bu iki kimliğin özellikleri birbirlerinden tamamen farklıdır.
Disosiyatif Amnezi (Bellek Kaybı)
Günlük yorgunluğun içerisinde her birey unutkanlık yaşamaktadır. Anahtarımızın yerini veya marketten alacağımız ekmeyi bazen hatırlayamayabiliriz.
Disosiyatif Amnezi yaşayan bireyler, ailelerinin nerede yaşadıklarını, kendi isimlerini unutabilmektedirler. Disosiyatif Amnezi; sınırlı, seçici, geçici, genel ya da sürekli olabilir.
Depersonilazasyon/Derealizasyon (Kendine Yabancılaşma)
Depersonilazasyon durumunda birey, kimliğinin ve bedeninin birbirinden ayrıldığını ve dışarıdan üçüncü bir göz gibi gözlemlendiğini hissetmektedir. Depersonilazasyon/Derealizasyon (Kendine Yabancılaşma) başka bazı psikolojik problemlere ek olarak da görülebilir.
KAYNAKÇA
(Demirsöz, 2020)
(Selvi, 2020)
(Dr. Pınar Öner, 2001)